Stage in het Soetomo ziekenhuis

Wat betreft het ziekenhuis en de stage, is het me tot nu toe heel erg meegevallen. Ik had me er op voorbereid dat het een heel stuk primitiever zou zijn dan in Nederland dus een groot aantal dingen vielen me heel erg mee. Sommige afdelingen zijn vrij ruim en zien er ook best wel goed uit. Ze hebben een eigen oefenzaal, wat ik echt wel heel erg goed vind, en ze gebruiken bijvoorbeeld ook een in Nederland veel gebruikt oefenhulpmiddel voor ademhalingsoefeningen. Wat dan bijvoorbeeld wel weer heel jammer is, is dat een groot deel van de bedlegerige en bijvoorbeeld patiënten met een klaplong er dan weer geen krijgt omdat het te duur is voor hen. Terwijl dit toch het verschil kan maken wat betreft het wel of niet ontwikkelen van een longontsteking.
Wat ik ook nog steeds niet goed begrijp is hoe vies het kan zijn in het grootste gedeelte van het ziekenhuis. Er zijn ramen die duidelijk al jaren niet meer gewassen zijn. En naast een tafeltje met steriele spullen kan vrolijk een raam openstaan of een ander tafeltje met niet steriele spullen tegen aan staan. We hebben al patientenbedden gezien die tegen muren aan staan waar gewoon bloedspetters en ander vuil opzit. Schokkend vond ik ook dat er op de IC een infectieus en niet-infectieus deel is en dat er vervolgens zonder gebruik van bijvoorbeeld mondkapje van een patiënt op het infectieuze deel naar een patiënt op het niet-infectieuze deel wordt gegaan.
Door het hele ziekenhuis bevinden zich mensen zittend en liggend op de grond of in raamkozijnen. Sommige mensen liggen gewoon ergens te slapen, en op bepaalde afdelingen zit en ligt het bezoek overal rond en onder de bedden. Bij sommige bedden staan ventilators, maar er zijn ook patiënten die gewoon in de hitte liggen en enkel afhankelijk zijn van de familie die hen met een waaier koude lucht toewuift.
Een groot deel van de verzorging wordt ook door de familie en niet de verpleging uitgevoerd.

Zoals jullie in een van de vorige reisverslagen misschien wel al gelezen zullen hebben, hebben we ook de uitbarsting van de Kelud meegemaakt waardoor er overal vulkanische stof in de lucht hing. Wij hadden de hele dag mondkapjes op om ons er tegen te beschermen, maar in het ziekenhuis stonden de ramen gewoon wagenwijd open en dwarrelde er zelfs op de longafdeling stof van de vulkaan!
De verschillen die ik gezien heb wat betreft kundigheid van de therapeuten is ook erg verschillend. Af en toe zie ik een therapeut bezig waarvan ik denk wat doet hij nou eigenlijk. Wanneer je dan vraagt wat ze precies doen krijg je dan ook een heel vaag antwoord en lijken ze het soms zelf niet zo goed te weten. Andere therapeuten daarentegen doen soms echt een hele goede behandeling en weten vaak zelfs beter te zeggen welke spier ze bijvoorbeeld aanspreken dan dat ik zelf zou kunnen. Er is dus zeker wel goede kennis en vaardigheid, alleen een groot deel beheerst deze gewoon niet.
Ik heb wel ervaren dat ze heel erg openstaan voor een inhoudelijk gesprek en dat maakt het interessant en goed mogelijk om de Indonesisch/Nederlandse verschillen naast elkaar te zetten. Regelmatig is het ook zo dat wij de therapeuten/studenten een behandeltechniek o.d. laten zien, en ook de studenten demonstreren graag hoe zij iets doen wanneer we ze er naar vragen.


Wat soms lastig en ook wel wat ongemakkelijk kan zijn, is dat je hier heel makkelijk op een voetstuk gezet wordt. Een aantal begeleiders trekt ons heel erg voor ten op zichtte van de andere studenten en patiënten bedanken je soms wel 5 keer wanneer we weer verder gaan naar de volgende patiënt, ook al hebben we alleen maar toegekeken. Ook spreken de patiënten je standaard aan met dokter, hoe vaak je ook zegt dat je maar 'gewoon' de fysiotherapeut bent. Dit heb ik inmiddels ook maar gewoon opgegeven. Wel is het ook wel weer heel leuk om te zien dat bijvoorbeeld ernstig zieke patiënten al helemaal kunnen opvrolijken alleen van je aanwezigheid. Het voelt voor mij heel raar, maar als zoiets simpels hun dag weer goed kan maken dan ben ik daar blij voor. Regelmatig wordt er door patiënten die helemaal niet aan ons toegewezen zijn, gevraagd of ze door 'de blanke' behandeld mogen worden. Het 'placebo effect' is overigens in mijn ogen hier wel duidelijk bewezen. Er zijn patiënten die beweren ontzettend opgeknapt te zijn door de behandeling, ook al is er maar nauwelijks wat gedaan.

Op dit moment zijn er eigenlijk nog maar 2 dingen geweest waar ik best wel wat moeite mee had. Namelijk 1. het lachen om de patiënten en 2. het beschermen van de artsen. Het maakt niet uit wat er aan de hand is, ze lachen er gewoon om. Ze kunnen gewoon heel hard lachen om een patiënt die niet meer kan lopen, of een klein jongetje wat al een week niet meer naar het toilet geweest is. Het lijkt af en toe alsof de enige manier om je ergens een houding bij te geven is om maar gewoon te lachen. Lachen om een patiënt gaat echt tegen mijn principes in en ik doe er niet aan mee, maar ik heb wel geaccepteerd dat dit hier nou eenmaal een normale reactie is. De patiënten lijken dit zelf ook gewoon normaal te vinden. Wat betreft het beschermen van artsen, heb ik al 3 patiënten gezien die waarschijnlijk nooit meer kunnen lopen door fout van een dokter. Bij twee waren de benen te strak afgebonden tijdens een operatie, en bij een ander was het ruggenmerg geraakt tijdens een rugoperatie. Deze patiënten wisten zelf echter totaal niet wat er aan de hand was, en vanuit het ziekenhuis werd gewoon gedaan alsof het onverklaarbare klachten waren terwijl iedereen behalve de patiënt wist wat er aan de hand is.

Het enige echt schokkende wat ik tot nu toe gezien heb was een casus die Nienke en mijzelf gister getoond werd door 1 van de dokters. Dit ging om een kindje van 4 jaar die na het bezeren van zijn enkel naar een traditionele genezer was geweest in plaats van het ziekenhuis. Hier waren zijn benen ingepakt met een bepaald soort kruid/bladeren. Het kindje is vervolgens alsnog naar het ziekenhuis gebracht omdat zijn voeten vervolgens volledig zwart werden. In het ziekenhuis werkte het echter nog steeds door, en door verdeeldheid binnen de familie over wat de beste geneeswijze was, werd het kindje nog eens naar de traditionele genezer gebracht. Toen hij vervolgens terug in het ziekenhuis kwam en ze de pakking verwijderde, bleken zijn beide voeten afgestorven te zijn en er ook werkelijk volledig afgevallen te zijn. Alle fases waren gedocumenteerd, en de foto's waren echt verschrikkelijk om te zien. Dit was voor ons zo ver van ons bed en zo schokkend dat we hier toch wel even heel erg stil van waren. Er werd ons verteld dat ondanks dat dit ook voor hen een van de extreemste gevallen was, dit soort dingen toch veel vaker voorkomen omdat een groot deel van de bevolking door gebrek aan kennis nog steeds sneller naar een traditioneel genezer gaat dan naar het ziekenhuis.